Block máy lạnh (máy nén máy lạnh) trong hệ thống máy lạnh là một trong những thành phần quan trọng nhất. Nó có nhiệm vụ nén khí lạnh để tạo ra sự thay đổi áp suất và nhiệt độ, từ đó hỗ trợ quá trình làm lạnh. Cùng BKG tìm hiểu nguyên lý hoạt động và cấu tạo block máy lạnh chi tiết dưới đây nhé!
Nguyên lý hoạt động và cấu tạo block máy lạnh
Nguyên lý hoạt động và cấu tạo block máy lạnh
Máy lạnh, một thiết bị không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại, hoạt động dựa trên các nguyên lý nhiệt động học để làm mát không gian. Để hiểu rõ hơn về cách máy lạnh thực hiện quá trình làm mát, chúng ta cần tìm hiểu về nguyên lý hoạt động và cấu tạo block máy lạnh – “trái tim” của thiết bị này.
Nguyên lý hoạt động và cấu tạo block máy lạnh dạng Piston
Cấu tạo block máy lạnh dạng Piston
Cấu tạo block máy lạnh dạng piston
Máy nén piston, còn gọi là máy nén thể tích hoặc máy nén pittông, là một loại máy nén sử dụng chuyển động của piston trong xi lanh để nén khí hoặc chất lỏng. Cấu tạo máy nén máy lạnh dạng piston bao gồm các bộ phận chính sau:
Xi lanh: Là bộ phận chứa piston, nơi diễn ra quá trình nén khí.
Piston: Chuyển động qua lại trong xi lanh để nén khí.
Thanh truyền: Kết nối piston với trục khuỷu và truyền lực từ trục khuỷu đến piston.
Trục khuỷu: Biến chuyển động quay của động cơ thành chuyển động qua lại của piston.
Van hút: Cho phép khí hoặc chất lỏng vào xi lanh khi piston di chuyển xuống.
Van xả: Cho phép khí nén ra khỏi xi lanh khi piston di chuyển lên.
Bánh đà: Giúp duy trì động lượng và ổn định hoạt động của trục khuỷu.
Vỏ máy: Bảo vệ các bộ phận bên trong và chứa dầu bôi trơn.
Nguyên lý hoạt động block máy lạnh dạng Piston
Máy nén piston hoạt động dựa trên chu kỳ nén thể tích của piston trong xi lanh. Quá trình hoạt động có thể được mô tả qua các bước sau:
Hút khí: Piston di chuyển xuống từ điểm chết trên (Top Dead Center - TDC) đến điểm chết dưới (Bottom Dead Center - BDC). Van hút mở, cho phép khí hoặc chất lỏng vào xi lanh.
Nén khí: Piston di chuyển lên từ BDC đến TDC. Van hút đóng lại, và khí trong xi lanh bị nén lại, tăng áp suất và nhiệt độ.
Xả khí: Khi piston gần đến TDC, van xả mở. Khí nén được đẩy ra ngoài qua van xả khi piston tiếp tục di chuyển lên.
Chu kỳ lặp lại: Piston lại di chuyển xuống và bắt đầu một chu kỳ hút khí mới.
Nguyên lý hoạt động và cấu tạo block máy nén lạnh dạng xoắn ốc
Cấu tạo block máy nén lạnh dạng xoắn ốc
Cấu tạo block máy lạnh dạng xoắn ốc
Máy nén xoắn ốc (scroll compressor) là loại máy nén sử dụng hai tấm xoắn ốc để nén khí hoặc chất lỏng. Cấu tạo máy nén máy lạnh dạng xoắn ốc bao gồm các bộ phận chính sau:
Xoắn ốc cố định: Đây là tấm xoắn ốc cố định, được gắn chắc chắn vào thân máy nén.
Xoắn ốc chuyển động: Đây là tấm xoắn ốc di chuyển theo quỹ đạo tròn mà không quay quanh trục của nó.
Trục dẫn động: Trục này kết nối với động cơ và tạo ra chuyển động quỹ đạo cho xoắn ốc chuyển động.
Động cơ: Cung cấp năng lượng cho trục dẫn động.
Vỏ máy: Bảo vệ và giữ các bộ phận bên trong máy nén.
Van xả: Van này điều khiển luồng khí nén ra ngoài máy nén.
Vòng bi: Hỗ trợ trục dẫn động và các bộ phận chuyển động khác, giúp giảm ma sát và mài mòn.
Nguyên lý hoạt động block máy lạnh dạng xoắn ốc
Máy nén xoắn ốc hoạt động dựa trên nguyên lý nén thể tích. Quá trình hoạt động có thể được mô tả qua các bước sau:
Hút khí: Khí hoặc chất lỏng được hút vào qua cửa hút. Xoắn ốc chuyển động di chuyển ra ngoài, tạo ra khoảng trống để hút khí vào.
Nén khí: Xoắn ốc chuyển động di chuyển vào trong, giảm khoảng trống giữa hai tấm xoắn ốc. Quá trình này làm tăng áp suất và nén khí hoặc chất lỏng.
Xả khí: Khi áp suất đạt đến mức mong muốn, van xả mở ra và khí nén được đẩy ra ngoài qua cửa xả.
Hiện nay, Bách Khoa Group ("BKG") đang là đơn vị nhập khẩu chính thức của Emerson-Copeland thương hiệu Mỹ tại Việt Nam. Các sản phẩm block máy lạnh 2HP hay block máy lạnh 5HP,... đều đang sẵn hàng. Liên hệ Bách Khoa Group để nhận được giá ưu đãi nhất nhé!
Xem thêm: Máy nén lạnh là gì? Các loại máy nén lạnh phổ biến hiện nay
Nguyên lý hoạt động và cấu tạo block máy lạnh dạng trục vít
Cấu tạo block máy lạnh dạng trục vít
Cấu tạo block máy lạnh dạng trục vít
Máy nén trục vít (screw compressor) là loại máy nén sử dụng các trục vít xoắn để nén khí. Cấu tạo máy nén máy lạnh dạng trục vít bao gồm:
Trục vít chính: Là trục vít lớn hơn, có hình dạng xoắn ốc và thường có các răng dày hơn.
Trục vít phụ: Là trục vít nhỏ hơn, có hình dạng xoắn ốc và các răng nhỏ hơn, tương thích với trục vít chính.
Vỏ máy nén: Chứa các trục vít và bảo vệ các bộ phận bên trong.
Cửa hút: Là nơi khí hoặc chất lỏng được hút vào máy nén.
Cửa xả: Là nơi khí nén hoặc chất lỏng được xả ra sau khi đã được nén.
Ổ bi: Hỗ trợ và giữ các trục vít tại vị trí, giúp chúng quay mượt mà.
Hệ thống làm mát: Làm mát các trục vít và vỏ máy nén để ngăn chặn quá nhiệt.
Bộ điều khiển: Điều chỉnh hoạt động của máy nén, bao gồm cả tốc độ và áp suất nén.
Nguyên lý hoạt động block máy lạnh dạng trục vít
Máy nén trục vít hoạt động dựa trên nguyên lý nén thể tích bằng cách sử dụng hai trục vít xoắn quay ngược chiều nhau. Quá trình hoạt động của máy nén trục vít bao gồm các bước sau:
Hút khí:
- Khí hoặc chất lỏng được hút vào qua cửa hút khi trục vít quay.
- Các răng của trục vít tạo ra các khoang trống, nơi khí hoặc chất lỏng được hút vào.
Nén khí:
- Khi trục vít tiếp tục quay, các khoang trống này dần dần di chuyển theo chiều dọc của trục vít và trở nên nhỏ hơn, làm giảm thể tích và tăng áp suất của khí hoặc chất lỏng bên trong.
- Sự tương tác giữa các răng của trục vít chính và trục vít phụ tạo ra sự nén khí liên tục.
Xả khí: Khi các khoang trống đến cuối hành trình nén, chúng mở ra cửa xả và khí nén hoặc chất lỏng được đẩy ra ngoài qua cửa xả.
Nguyên lý hoạt động và cấu tạo block máy lạnh dạng ly tâm
Cấu tạo block máy nén lạnh dạng ly tâm
Máy nén ly tâm (centrifugal compressor) là loại máy nén sử dụng lực ly tâm để nén khí. Cấu tạo máy nén máy lạnh dạng ly tâm bao gồm:
Cánh quạt: Cánh quạt có hình dạng xoắn ốc hoặc cánh rẽ quạt, quay với tốc độ cao để tạo ra lực ly tâm và đẩy khí ra ngoài.
Vỏ máy nén: Bao quanh và bảo vệ các bộ phận bên trong, đồng thời tạo ra đường dẫn cho dòng khí.
Cửa hút: Là nơi khí được hút vào máy nén.
Cửa xả: Là nơi khí nén được xả ra sau khi đã được nén.
Vòng bi: Hỗ trợ và giữ cánh quạt tại vị trí, giúp cánh quạt quay mượt mà.
Động cơ: Cung cấp năng lượng để quay cánh quạt.
Khuếch tán: Làm giảm tốc độ của khí nén và tăng áp suất trước khi khí ra khỏi máy nén.
Nguyên lý hoạt động block máy nén lạnh dạng ly tâm
Máy nén ly tâm hoạt động dựa trên nguyên lý lực ly tâm để nén khí. Quá trình hoạt động của máy nén ly tâm bao gồm các bước sau:
Hút khí: Khí được hút vào qua cửa hút, thường là tại tâm của cánh quạt (impeller).
Nén khí:
- Cánh quạt quay với tốc độ cao, tạo ra lực ly tâm.
- Lực ly tâm đẩy khí ra ngoài từ tâm cánh quạt đến mép ngoài của cánh quạt, tăng tốc độ của khí.
- Khi khí di chuyển ra ngoài, nó đi qua khuếch tán (diffuser), nơi tốc độ của khí giảm và áp suất tăng.
Xả khí: Khí nén được xả ra ngoài qua cửa xả sau khi đã được nén đến áp suất mong muốn.
Mỗi loại máy nén có ưu điểm và nhược điểm riêng, và việc lựa chọn loại máy nén phù hợp phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của hệ thống làm lạnh.
Xem thêm: Máy nén công nghiệp là gì? Cơ chế hoạt động
Các vấn đề thường gặp của block máy lạnh và cách khắc phục
Các vấn đề thường gặp của block máy lạnh và cách khắc phục
Block máy lạnh (hay còn gọi là máy nén của máy lạnh) là một trong những bộ phận quan trọng nhất của hệ thống điều hòa không khí. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, block máy lạnh có thể gặp phải một số vấn đề. Dưới đây BKG xin gửi đến bạn các vấn đề thường gặp của block máy lạnh và cách khắc phục.
Block máy lạnh không khởi động được
Nguyên nhân block máy lạnh không khởi động:
Nguồn điện bị ngắt hoặc không ổn định.
Rơ-le bảo vệ quá tải nhiệt.
Động cơ bị hỏng.
Cách khắc phục block máy lạnh không khởi động:
Kiểm tra nguồn điện và đảm bảo rằng máy lạnh được cấp nguồn đầy đủ.
Kiểm tra rơ-le bảo vệ quá tải nhiệt, nếu thấy bị ngắt thì cần để máy lạnh nghỉ một thời gian cho máy nguội rồi khởi động lại.
Kiểm tra động cơ và dây curoa, nếu bị hỏng thì cần thay thế.
Block máy lạnh bị quá nhiệt
Nguyên nhân block máy lạnh bị quá nhiệt:
Thiếu môi chất lạnh (gas lạnh).
Quạt giải nhiệt bị hỏng hoặc hoạt động kém hiệu quả.
Bụi bẩn tích tụ trong hệ thống làm mát.
Cách khắc phục block máy lạnh bị quá nhiệt:
Kiểm tra và bổ sung môi chất lạnh nếu thiếu.
Kiểm tra quạt giải nhiệt và làm sạch hoặc thay thế nếu cần thiết.
Vệ sinh hệ thống làm mát, đặc biệt là các bộ phận như dàn nóng và dàn lạnh.
Block máy lạnh kêu to
Nguyên nhân block máy lạnh kêu to:
Các bộ phận bên trong block bị lỏng hoặc hỏng.
Cánh quạt bị bẩn hoặc lệch.
Thiếu dầu bôi trơn trong block.
Cách khắc phục block máy lạnh kêu to:
Kiểm tra và siết chặt các bộ phận bên trong block.
Vệ sinh cánh quạt và điều chỉnh nếu bị lệch.
Kiểm tra mức dầu bôi trơn và bổ sung nếu thiếu.
Block máy lạnh không nén được
Nguyên nhân block máy lạnh không nén được:
Hỏng van hút/xả.
Rò rỉ môi chất lạnh.
Cách khắc phục block máy lạnh không nén được:
Kiểm tra và thay thế các van hút/xả nếu bị hỏng.
Kiểm tra hệ thống và khắc phục rò rỉ môi chất lạnh.
Block máy lạnh chạy liên tục không ngắt
Nguyên nhân block máy lạnh chạy liên tục không ngắt:
Bộ điều khiển nhiệt độ bị hỏng.
Lượng môi chất lạnh không đúng.
Máy lạnh không đủ công suất cho không gian cần làm mát.
Cách khắc phục block máy lạnh chạy liên tục không ngắt:
Kiểm tra và thay thế bộ điều khiển nhiệt độ nếu cần.
Kiểm tra và điều chỉnh lượng môi chất lạnh.
Đảm bảo máy lạnh có công suất phù hợp với diện tích và yêu cầu làm mát của không gian.
Block máy lạnh bị rò rỉ dầu
Nguyên nhân block máy lạnh rò rỉ dầu
Phớt dầu hoặc vòng đệm bị hỏng.
Quá trình lắp đặt không đúng cách.
Các bộ phận bị mòn sau thời gian dài sử dụng.
Cách khắc phục block máy lạnh rò rỉ dầu
Kiểm tra và thay thế phớt dầu hoặc vòng đệm bị hỏng.
Đảm bảo quá trình lắp đặt đúng kỹ thuật.
Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu mòn và thay thế kịp thời.